Tin Học PyThon 11 - Bài 16: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi

Danh sách bài học

Bài 1: Khái Niệm Lập Trình Và Ngôn Ngữ Lập Trình

Bài 2: Các Thành Phần Của Ngôn Ngữ Lập Trình

Bài 3: Cấu trúc chương trình

Bài 4: Một Số Kiểu Dữ Liệu Chuẩn

Bài 5: Khai Báo Biến

Bài 6: Phép Toán, Biểu Thức, Câu Lệnh Gán

Bài 7: Các Thủ Tục Chuẩn Vào Ra Đơn Giản

Bài 8: Soạn Thảo, Dịch, Thực Hiện Và Hiệu Chỉnh Chương Trình

Bài 9: Cấu Trúc Rẽ Nhánh

Bài 10: Cấu Trúc Lặp

Bài 11: Thực Hành Cấu Trúc Rẽ Nhánh

Bài 12: Thực Hành Cấu Trúc Lặp

Bài 13: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 1)

Bài 14: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 2)

Bài 15: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 3)

Bài 16: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi

Bài 17: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 2)

Bài 18: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 3)

Bài 19: Thực Hành Kiểu Dữ Liệu Danh Sách

Bài 20: Thực Hành Kiểu Dữ Liệu Kiểu Chuỗi

Bài 21: Thao Tác Với Tệp

Video hướng dẫn

Mục tiêu bài học:

• Nắm được chuỗi là gì, cách khai báo dữ liệu kiểu chuỗi.
• Biết các phép toán và thao tác cơ bản xử lý kiểu dữ liệu chuỗi.
• Vận dụng đúng kiểu dữ liệu vào từng tình huống cụ thể.

1. Khái niệm chuỗi

Chuỗi trong Python là một dãy các ký tự trong bảng mã Unicode hoặc bảng mã ASCII. Vì vậy, chuỗi trong Python có thể viết có dấu tiếng việt.

Chuỗi trong Python phải được đặt trong dấu "" (ngoặc kép) và dấu '' (Ngoặc đơn).

Ví dụ: "Bài tập Python", 'Tin Học Sao Việt'

Có thể viết chuỗi trên nhiều dòng bằng cách sử dụng cặp 3 nháy đơn và 3 nháy kép.

Ví dụ: Chương trình in ra dòng chữ:

print("""
      Xin chào các bạn
       Chào mừng bạn đến với khóa học Python 11
       Trung tâm Tin Học Sao Việt
      , Trung tâm đào tạo chất lượng cao
      """)
      

Ký tự chuỗi được đánh số thứ tự bắt đầu từ chỉ số 0,1,...,n-1 (theo hướng từ trái sang phải) và bắt đầu từ -1,-2,..,-n (theo hướng từ phải sang trái).

Để truy cập tới một phần tử trong chuỗi, ta dùng cú pháp:

(Biến chuỗi) + [chỉ số của phần tử đó]

Ví dụ: Có chuỗi a = "Tin Học Sao Việt"

Ở vị trí -3: a[-3] = i 

Ở vị trí 1: a[2] = n

Để truy cập tới một đoạn phần tử trong chuỗi, ta dùng cú pháp:

(biến chuỗi) + [n:m]

Để truy cập đến đoạn phần tử liên tiếp của chuỗi, bắt đầu từ phần tử có chỉ số n đến phần tử có chỉ số m-1.

Ví dụ: Có chuỗi a = "Tin Học Sao Việt"

a[0:2] = "Ti"
a[0:7] = "Tin Học"
a[-6:-3] = "ao Vi"

Mỗi ký tự là một chuỗi có độ dài bằng 1.

Số lượng ký tự trong chuỗi được gọi là độ dài của chuỗi.

Chuỗi rỗng là chuỗi không có ký tự nào.

2. Khai báo chuỗi

Để khai báo chuỗi, bạn có các cách sau:

Cách 1: Để tạo một biến có kiểu chuỗi, ta chỉ cần gán chuỗi cho biến đó.

a = "Tin học Python 11"
print(a)

Cách 2: Ép kiểu về chuỗi

Ví dụ: Chương trình

2. Các phép toán trên chuỗi

a) Ghép chuỗi (Cộng chuỗi):

Đây là cách để ghép các chuỗi với nhau tạo thành chuỗi mới.

Kí hiệu: "+".

Cú pháp: Biến chuỗi 1 + biến chuỗi 2 + .... biến chuỗi n.

Ví dụ:

b. Lặp chuỗi

Tạo ra chuỗi mới từ biếm chuỗi nhân với số lần ghép.

Kí hiệu: "*"

Cú pháp:

               Biến chuỗi * số lần ghép
               Số lần ghép * biến chuỗi
         

Ví dụ: Chương trình:

a = " Xin chào"
b = ", mình là Tin Học Sao Việt"
c = a*3
d = 5*b
print(c)
print(d)

c. So sánh chuỗi

So sánh thứ tự chữ cái:

Cách hoạt động:

So sánh chuỗi lần lượt ký tự từ trái sang phải.

Ví dụ:

Giải thích: Dựa vào bảng mã ASCII thì kí tự "X" > "M" nên chuỗi a > chuỗi b.

So sách độ dài chuỗi

Cách hoạt động: Nêú 2 chuỗi độ dài khác nhau và 1 chuỗi bất kỳ là đoạn đầu của chuỗi đó. Thì chuỗi có độ dài lớn hơn là chuỗi lớn hơn.

Ví dụ:

Giải thích: Vì chuỗi a chứa kí tự là kí tự đầu của chuỗi b và độ dài chuỗi a nhỏ hơn chuỗi b. Vì vậy a là chuỗi nhỏ hơn.

2 chuỗi bằng nhau

Ví dụ:

Vậy là mình đã hướng dẫn cho bạn xong bài 16: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi, mời bạn xem tiếp Bài 17: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 2).