Tin Học PyThon 11 - Bài 17: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 2)

Danh sách bài học

Bài 1: Khái Niệm Lập Trình Và Ngôn Ngữ Lập Trình

Bài 2: Các Thành Phần Của Ngôn Ngữ Lập Trình

Bài 3: Cấu trúc chương trình

Bài 4: Một Số Kiểu Dữ Liệu Chuẩn

Bài 5: Khai Báo Biến

Bài 6: Phép Toán, Biểu Thức, Câu Lệnh Gán

Bài 7: Các Thủ Tục Chuẩn Vào Ra Đơn Giản

Bài 8: Soạn Thảo, Dịch, Thực Hiện Và Hiệu Chỉnh Chương Trình

Bài 9: Cấu Trúc Rẽ Nhánh

Bài 10: Cấu Trúc Lặp

Bài 11: Thực Hành Cấu Trúc Rẽ Nhánh

Bài 12: Thực Hành Cấu Trúc Lặp

Bài 13: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 1)

Bài 14: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 2)

Bài 15: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách (Phần 3)

Bài 16: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi

Bài 17: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 2)

Bài 18: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 3)

Bài 19: Thực Hành Kiểu Dữ Liệu Danh Sách

Bài 20: Thực Hành Kiểu Dữ Liệu Kiểu Chuỗi

Bài 21: Thao Tác Với Tệp

Video hướng dẫn

2. Các phép toán trên chuỗi

d. Thay thế chuỗi

Để thay thế chuỗi trong Python, ta dùng lệnh Replace().

Ví dụ: Cho chuỗi str1 = "Chào mừng đến với khóa học Python 11".

Yêu cầu: Thay thế từ "đến" thành từ "bạn".

e. Chèn ký tự vào xâu

Trong Python không thể chèn ký tự vào xâu thông qua chỉ số. Ta có thể chèn bằng cách thay thế với hàm Replace() như trên.

Ví dụ: Cho chuỗi str1 = "Chào mừng đến với khóa học Python 11".

Yêu cầu: Chèn thêm từ "bạn" sau từ "mừng" ở chuỗi trên.

f. Lấy chuỗi con

Cấu trúc lấy ký tự a đầu trong chuỗi: Biến chuỗi + [:a]

Cấu trúc lấy ký tự từ chỉ số a đến chuỗi: Biến chuỗi + [a:]

Trong Python sử dụng thao tác cắt xâu để gán cho biến khác.

Ví dụ: Cho chuỗi: str1 = "Chào mừng đến khóa học Python".

Yêu cầu: Lấy ra dòng chữ "Khóa học Python" từ xâu trên.

Chương trình:

str1 = "Chào mừng đến với khóa học Python"
str2 = str1[18:33]
print(str2)

j. Phép toán in và not in

Cú pháp: Phần tử + in + biến chuỗi.

Hoạt động: Kiểm tra nếu phần tử thuộc biến chuỗi thì sẽ trả về True, ngược lại trả về False.

Ví dụ: Cho chuỗi a = "Python 11". Yêu cầu: Kiểm tra xem ký tự "t" có thuộc chuỗi a hay không?

Chương trình:

a = "Python 11"
if "t" in a:
    print("Ký tự 't' thuộc chuỗi a")
else:
    print("Ký tự 't' không thuộc chuỗi a")

Cú pháp: Phần tử + not in + biến chuỗi

Hoạt động: Kiểm tra nếu phần tử không thuộc biến chuỗi thì sẽ trả về giá trị True, ngược lại sẽ trả về giá trị False.

Ví dụ: 

g. Độ dài xâu 

Để đếm độ dài xâu ta dùng hàm Len().

Cú pháp:

Len(biến chuỗi)

Ví dụ: Cho chuỗi a = "Trung tâm Tin Học Sao Việt". Hãy in ra số ký tự trong chuỗi a.

Chương trình:

a = "Trung tâm Tin Học Sao Việt"
n = len(a)
print(n)

h. Tìm kiếm trong chuỗi

Để tìm kiếm ký tự trong chuỗi ở Python, bạn sẽ sử dụng hàm find(). 

Kết quả sẽ trả về vị trí của chuỗi cần tìm. Trong trường hợp, ký tự cần tìm không nằm trong chuỗi thì sẽ trả về là -1.

Ví dụ: 

i. In hoa/in thường trong chuỗi.

Để hiển thị kết quả dạng chuỗi in hoa, bạn dùng hàm Upper() và chuỗi in thường, bạn dùng hàm Lower().

Ví dụ: Cho chuỗi: "Khóa học dành cho trẻ em". Dùng câu lệnh Upper() và Lower() để in ra chuỗi in hoa và in thường.

Chương trình:

str = "Khóa học dành cho trẻ em"
a = str.upper()
b = str.lower()
print(a)
print(b)

k. Truy cập đến đối tượng

Trường hợp 1: In ra 1 ký tự

Cú pháp:

Biến chuỗi + [Chỉ số]

Chú ý: Các phần tử trong chuỗi được đánh số từ chỉ số 0,1,...,n-1 (theo hướng từ trái sang phải và -1,-2,-3,...,-n (theo hướng từ phải sang trái), với n là độ dài chuỗi.

Trường hợp 2: In ra toàn bộ ký tự:

Cấu trúc:

Biến chuỗi + chỉ số

Ví dụ: Chương trình: 

l. Đảo ngược thứ tự chuỗi

Cú pháp:

Biến chuỗi + [::-1]

Ví dụ: Cho chuỗi: a = "Tin Học Sao Việt". Yêu cầu: Hãy hiển thị thị kết quả đảo ngược chuỗi a.

Chương trình:

a = "Tin Học Sao Việt"
b = a[::-1]
print(b)

Chú ý: Khi khai báo một biến chuỗi, ta không thể thay đổi các ký tự trong biến chuỗi đó.

m. Hàm kiểm tra chuỗi chứa chữ - số

Trong Python, để kiểm tra xem chuỗi đó có chứa kí tự chữ và số hay không? Bạn sẽ sử dụng hàm isalnum().

Cú pháp:

Biến chuỗi.isalnum()

Hoạt động: Nếu chứa ít nhất một ký tự và tất cả các ký tự là chữ - số thì kết quả tả về là True, ngược lại là False.

Ví dụ:

Vậy là mình đã hướng dẫn xong Bài 17: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 2), mời bạn sang tiếp Bài 18: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi (Phần 3).