Nguyên Lý Kế Toán Là Gì?

Nơi Học Kế Toán Hàng Đầu Tại TPHCM - Uy Tín - Chất Lượng

Liên Hệ: 0823552558

Giảng Viên Hỗ Trợ Tận Tình - Phương Pháp Dạy Cầm Tay Chỉ Việc

Địa chỉ học Kế toán tại Trung tâm Tin học Sao Việt

Trung Tâm Đào Tạo Tin học Tại Tp.HCM

1. Trung tâm tin học TP.HCM: Số 16, 21/12 Lê Trực, Phường 7, Q. Bình Thạnh (Chung Cư Lê Trực) - Xem bản đồ

2. Trung tâm tin học TP.HCM: Số 515 B2/12, Lê Văn Lương, Tân Phong, Quận 7 - Xem bản đồ

3. Trung tâm tin học TP.HCM: Phòng TM-0.39, 510 Kinh Dương Vương, Phường An Lạc A, Q. Bình Tân (Tòa nhà Moonlight Boulevard, Giáp Quận 6)  - Xem bản đồ

4. Trung tâm tin học TP.HCM: Lầu 2, phòng 205, số 247/31 Hà Huy Giáp, Thạnh Lộc, Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh (Tòa Nhà Quân Đội 98) - Xem bản đồ

5. Trung tâm tin học TP.HCM: 49 Đường Số 3, Tăng Nhơn Phú B, Quận 9, Thành phố Hồ Chí Minh  - Xem bản đồ

6. Trung tâm tin học TP.HCM: 180 Phạm Văn Bạch, Phường 15, Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh - Xem bản đồ

Trung Tâm Đào Tạo Tin Học Tại Bình Dương

1. Trung tâm tin học tại Bình Dương: Số 107, D5, KDC Phú Hòa 1, Khu 4, Thủ Dầu Một, Bình Dương - Xem bản đồ

2. Trung tâm tin học tại Bình Dương: 1/513 KDC TÀI LỰC, Tổ 9, Khu phố Hòa Lân 2, Tp. Thuận An - Xem bản đồ

3. Trung tâm tin học tại Bình Dương: 184/19/11 Đặng Văn Mây, KP. Đông Chiêu, P. Tân Đông Hiệp, Dĩ An - Xem bản đồ

4. Trung tâm tin học tại Bình Dương: 30 Tổ 3, Kp TÂN HOÁ, Tân Uyên, Bình Dương - (nhấn xem bản đồ) 

Trung Tâm Đào Tạo Tin Học Tại Đồng Nai

1. Trung Tâm Tin Học Đồng Nai: 91 Đoàn Văn Cự, Tam Hòa, Tp. Biên Hòa - Xem bản đồ

2. Trung Tâm Tin Học Đồng Nai: 72 Đinh Bộ Lĩnh, Ấp Hàng Gòn, Xã Lộc An, Long Thành - Xem bản đồ

Khái niệm về kế toán

Trước hết, kế toán là một quy trình hệ thống, tính toán và giải thích các dữ liệu liên quan đến tài chính của doanh nghiệp. Những dữ liệu này được thể hiện trên những con số cụ thể để phản ánh, kiểm tra tình hình các loại tài sản, quá trình và kết quả các hoạt động của doanh nghiệp.

Vậy, nguyên lý kế toán là những nguyên tắc tạo ra nhằm hướng dẫn thực hiện các hoạt động kế toán, kiểm toán và tài chính. Dựa vào bảng kế toán, kiểm toán này, doanh nghiệp có thể sử dụng để báo cáo tài chính cho công ty.

Đối tượng kế toán

Đối tượng kế toán được biểu thị thành 2 mặt: Tài sản và nguồn vốn.

Tài sản: Được biểu hiện dưới hình thái vật chất như máy móc, nhà xướng,... do doanh nghiệp kiểm soát và nắm giữ và có thể thu được lợi ích kinh tế trong tương lai.

Tài sản doanh nghiệp được chia là 2 loại: Tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn.

• Tài sản ngắn hạn thuộc dạng tài sản lưu động, được doanh nghiệp nắm giữ và sử dụng trong thời gian ngắn. Có thể là tiền, các đầu tư ngắn hạn, hàng tồn kho, ký cược ngắn hạn,....  
• Tài sản dài hạn thuộc dạng tài sản lớn, được doanh nghiệp nắm giữ và sử dụng trong thời gian dài và có tính thanh khoản thấp hơn tài sản ngắn hạn do không thể thu hồi ngay được.

Nguồn vốn:

Nguồn vốn được chia làm 2 loại: Nợ phải trả và vốn chủ sở hữu.

• Nợ phải trả: Trong quá trình hoạt động sản xuất doanh nghiệp sẽ phát sinh các khoản nợ và các doanh nghiệp sẽ trả cho các chủ như ngân hàng, nhà cung cấp.
• Vốn chủ sở hữu: Là các khoản vốn kinh doanh thuộc sở hữu của cổ đông hay các thành viên góp vốn.

Đối tượng sử dụng thông tin kế toán:

• Khách hàng, nhà cung cấp
• Cơ quan thuế, cục thống kê
• Cơ quan quản lý nhà nước và cấp chủ quản
• Nhà quản trị doanh nghiệp
• Cán bộ nhân viên, các cổ đông

Chức năng nhiệm vụ của kế toán

Kế toán với nhiệm vụ chính là quan sát, ghi chép, sau đó phân loại các hoạt động kinh doanh và các phát sinh của doanh nghiệp như thực hiện khoản thu chi, kiểm tra và nhập kho hàng, tính lương, tính giá thành sản xuất sản phẩm,...

Sau các bước trên, kế toán cần phải tổng hợp những thông tin, kết quả và lập những bản báo cáo chẳng hạn như báo cáo tài chính. Ngoài ra, những công việc về quyền và nghĩa vụ nộp thuế của doanh nghiệp cũng nằm trong nhiệm vụ của kế toán.

Yêu cầu đối với kế toán

Theo điều 6 trong Luật kế toán, người làm kế toán cần:

• Trung thực, khách quan: cần ghi nhận, báo cáo thông tin, số liệu kế toán trên cơ sở có bằng chứng khách quan, đầy đủ, đúng với thực tế từ bản chất nội dung, hiện trạng đến giá trị của các nghiệp vụ phát sinh, không xuyên tạc hay bóp méo sự thật.
• Đầy đủ, kịp thời: cần báo cáo dữ liệu đầy đủ và đúng lúc, hoặc thậm chí trước thời hạn quy định, đảm bảo không có sự chậm trễ.
• Dễ hiểu, dễ so sánh: cần trình bày rõ ràng, dễ hiểu các số liệu và thông tin kế toán được trình bày trong bản báo cáo tài chính. Đặc biệt hơn, các thông tin giữa các kỳ kế toán cùng một doanh nghiệp hoặc giữa các cơ quan, doanh nghiệp cần phải trình bày một cách nhất quán để dễ dàng so sánh. 

Kỳ kế toán

Kỳ kế toán là khoảng thời gian bắt đầu từ thời điểm đơn vị kế toán ghi sổ kế toán tới thời điểm kết thúc, khóa sổ kế toán để lập bản báo cáo tài chính.

Trong đó:

• Đơn vị kế toán là các tổ chức, cơ quan có lập báo cáo tài chính:
• Cơ quan thu, chi ngân sách nhà nước các cấp
• Tổ chức, cơ quan sử dụng ngân sách nhà nước
• Tổ chức, cơ quan không sử dụng ngân sách nhà nước
• Doanh nghiệp thành lập và hoạt động theo pháp luật nhà nước, chi nhánh, văn phòng của doanh nghiệp nước ngoài vận hành tại Việt Nam.
• Hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã

Yêu cầu người làm kế toán

Người làm trong lĩnh vực này cần có chuyên môn kế toán nhất định, phải có chứng chỉ hành nghề theo quy định. Ở Việt Nam, Bộ tài chính là cơ quan thẩm quyền cấp chứng chỉ hành nghề kiểm toán và kế toán. Bên cạnh đó, đạo đức kế toán cũng vô cùng quan trọng, được biểu hiện qua việc áp dụng quy tắc về hạnh kiểm trong khi hành nghề. 

Ngoài ra, kỹ năng quan sát, phân tích và tổng hợp là rất cần thiết với các công việc kế toán như thu thập chứng từ, hóa đơn, sổ sách, báo cáo, thu chi,... Từ đó, người làm kế toán mới có thể có những tổng hợp và kết luận chính xác nhất.

Cuối cùng, nhân viên kế toán cần bổ trợ thêm các kỹ năng tin học văn phòng cơ bản như Word, Excel, Powerpoint; kỹ năng tiếng Anh giao tiếp và tiếng Anh chuyên ngành để có thể tự tin hơn khi làm việc với người nước ngoài và chủ động khi đọc các tài liệu bằng tiếng anh.

Kế toán tài chính và kế toán quản trị 

Kế toán tài chính là hình thức ban đầu nhằm ghi lại các giao dịch tài chính và số liệu, sau đó tổng hợp lại thành báo cáo, giúp đưa ra các quyết định kinh doanh hợp lý.

Đây là dạng kế toán thuần túy nhất về việc lưu trữ hồ sơ, chuẩn bị bản báo cáo và báo cáo dữ liệu tài chính rồi cung cấp cho người sử dụng. Kế toán tài chính được dựa trên các giả định về kế toán, nguyên tắc và quy ước kế toán.
Kế toán tài chính gồm 2 mảng:

• Kế toán tổng hợp: Thu thập và khai thác thông tin số liệu thực tế theo cách tổng quát để thể hiện tình trạng tài chính của doanh nghiệp.
• Kế toán chi tiết: Xử lý các thông tin chi tiết và cụ thể hơn, đặc biệt đảm bảo sự chính xác cao, tránh ảnh hưởng đến công ty và doanh nghiệp.

Kế toán quản trị là hình thức mới nghiên cứu về mảng quản lý, liên quan đến việc cung cấp các dữ liệu về tài chính cho ban giám đốc để họ dựa vào mà đưa ra các quyết định kinh tế phù hợp. Kế toán Quản trị liên quan đến khâu chuẩn bị báo cáo và tài khoản quản lý để đưa ra thông tin kịp thời và chính xác mà các nhà quản lý yêu cầu cho bước ra quyết định.

Kế toán quản trị sử dụng các phương pháp kế toán khác nhau để lập kế hoạch, xây dựng chính sách, kiểm soát và ra quyết định.

Các hành vi bị nghiêm cấm trong kế toán

Theo điều 13, Luật Kế toán 2015, các hành vi bị nghiêm cấm trong kế toán gồm:

• Giả mạo, khai man hoặc thỏa thuận, ép buộc người khác giả mạo, khai man, tẩy 
• xóa chứng từ kế toán hoặc tài liệu kế toán khác
• Cố ý, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác cung cấp, xác nhận thông tin, số liệu kế toán sai sự thật.
• Bố trí hoặc thuê người làm kế toán, người làm kế toán trưởng không đủ tiêu chuẩn theo quy định tại Điều 51 và 54 của Luật Kế toán 2015.
• Thuê cá nhân, tổ chức không đủ điều kiện hành nghề, điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán cung cấp dịch vụ cho đơn vị mình

Với 3 hành vi trên sẽ bị xử phạt từ 20 - 30 triệu đồng theo Nghị định 41.2018.NĐ-CP.

• Để ngoài sổ kế toán tài sản, nợ phải trả của đơn vị kế toán hoặc có liên quan đến đơn vị kế toán.

Ví dụ thực tế: Trong cùng một ngày, bạn mua hàng của một nhà cung cấp 2 lần, lần 1 chi 18 triệu, lần 2 là 8 triệu đồng. Hai lần đều thanh toán bằng tiền mặt và vì thế không được chấp nhận khấu trừ VAT và không được trừ trị giá hàng mua theo luật thuế. Bạn nhờ bên bán hỗ trợ trả lại tiền mặt và bên doanh nghiệp bạn sẽ chuyển khoản lại nhưng không được chấp thuận. Vì không ảnh hưởng đến hàng tồn kho và cũng chưa kê khai thuế nên bạn đã không ghi nhận hóa đơn 8 triệu mà chỉ ghi nhận hóa đơn 18 triệu và hạch toán thanh toán tiền mặt. Hành vi trên là ví dụ thể hiện việc để ngoài sổ kế toán tài sản, bị nghiêm cấm trong kế toán.  

• Hủy bỏ hoặc cố ý làm hư hỏng tài liệu kế toán trước khi kết thúc thời hạn lưu trữ, quy định tại điều 41 Luật Kế toán 2015.
• Ban hành, công bố chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán không đúng thẩm quyền. (bộ tài chính là cơ quan thẩm quyền ban hành)
• Mua chuộc, đe dọa, trù dập, ép buộc người làm kế toán thực hiện công việc kế toán không đúng với quy định của Luật Kế toán 2015.
• Người có trách nhiệm quản lý, điều hành đơn vị kế toán kiêm là kế toán, thủ kho, thủ quỹ, trừ doanh nghiệp tư nhân và công ty trách nhiệm hữu hạn do một cá nhân làm chủ sở hữu.

Ví dụ thực tế: Các vị trí kể cả cấp cao như giám đốc không được ký vào phần của kế toán, thủ quỹ.

• Thuê, mượn, cho thuê, cho mượn chứng chỉ kế toán, giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán dưới mọi hình thức.
• Lập hai hệ thống sổ kế toán tài chính trở lên hoặc cung cấp, công bố các báo cáo tài chính có số liệu không đồng nhất trong cùng một kỳ kế toán.
• Kinh doanh dịch vụ kế toán khi chưa được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán hoặc hành nghề dịch vụ kế toán vì không bảo đảm điều kiện quy định của Luật Kế toán 2015.
• Sử dụng cụm từ "dịch vụ kế toán" trong tên gọi của doanh nghiệp nếu quá 6 tháng kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mà vẫn không được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán hoặc doanh nghiệp đã chấm dứt kinh doanh dịch vụ kế toán.
• Các hành vi bị nghiêm cấm khác theo quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng trong kế toán.

7 nguyên lý kế toán quan trọng

Nguyên tắc giá gốc (Historical cost)

• Giá trị tài sản và các khoản nợ của doanh nghiệp phải bằng giá trị ban đầu mà doanh nghiệp bỏ ra để có tài sản hoặc giá trị nợ cần trả.

Nguyên tắc phù hợp (Matching concept)

• Doanh thu được ghi nhận phải phù hợp với chi phí bỏ ra.

Nguyên tắc nhất quán (Consistency)

• Những chính sách và phương pháp kế toán trong một kỳ kế toán của doanh nghiệp phải nhất quán với nhau.

Nguyên tắc thận trọng

• Kế toán cần có sự xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng khi thực hiện các khâu tính toán, phân tích dữ liệu, không lập ra các khoản dự phòng quá lớn, và cũng không được đánh giá thấp hơn giá trị khoản phải trả và khoản chi phí.

Nguyên tắc trọng yếu (Materiality concept)

• Trong trường hợp kế toán bị thiếu thông tin hoặc thông tin không đảm bảo được sự chính xác, thông tin kế toán cần phụ thuộc vào tính chất và độ lớn của của thông tin, và có thể dựa vào sai sót trong hoàn cảnh cụ thể.

Nguyên tắc hoạt động liên tục (Going concern)

• Báo cáo tài chính được lập với điều kiện doanh nghiệp phải hoạt động liên tục và tiếp tục hoạt động bình thường trong tương lai gần, kể cả không được thu hẹp quy mô hoạt động của doanh nghiệp một cách đáng kể. Nếu doanh nghiệp gặp sự cố không thể tiếp tục hoạt động, cần phải trình bày báo cáo theo quy định khoản 3 Điều 74 Thông tư 133/2016/TT-BTC.

Nguyên tắc cơ sở dồn tích (Accrual basis)

• Trong sổ sách kế toán cần ghi nhận tất cả các nghiệp vụ kinh tế của doanh nghiệp tại thời điểm chúng phát sinh và không nhất thiết phải chính xác thời điểm thực tế thu hoặc chi. 

Bài viết trên hy vọng sẽ giải đáp những thắc mắc về nguyên lý kế toán cho bạn cũng như các thuật ngữ, kiến thức chuyên ngành về kế toán. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy để lại bình luận phía dưới nhé. Chân thành cảm ơn.